Geçen yıl Oscar yarışında ipi göğüsleyen, senenin en iyi filmlerinden ‘La Grande Bellezza’dan sonra bu yıl İtalya ‘Il Capitale Umano’ filmiyle yabancı dilde en iyi film kategorisinde Oscar ödüllerine başvurdu. Paolo Vrzi’nin yönetmenliğinde İtalya’nın yaşadığı ekonomik sıkıntıların halkın farklı kesimlerinde oluşturduğu etkilere değinen film, sahip olduğu karakterler ile üst-orta-alt sınıftan insanların hayatlarına odaklanıyor ve bir trafik kazasının sonucunda insan değerini ölçmeye çalışıyor. ‘La Grande Bellezza’ filmi belirgin bir konuya sahip olmadan pek çok farklı metne sahip, hayatın pek çok farklı çerçevesine değinebilen bir filmdi, ‘Il Capitale Umano’ ise beş-altı karakterin çevresinde etrafı kalın çizgilerle çizilmiş bir hikayeye sahip olmasına rağmen, derdini tam olarak anlatmakta başarılı olamayan, düz bir film. Filmin insanın sosyal sınıftaki rolüne göre değerinin biçilmesi üzerine söyleyebileceği milyon tane söz varken sahip olduğu tutukluk, senaryo kurgusundaki numaralarla da kurtarılamıyor. Bu sene Filmekimi 2014’te izleme şansına sahip olduğumuz film Valeria Bruni Tedeschi, Fabrizio Bentivoglio gibi oyunculara sahip.

Bisikletiyle evine dönen bir adam hızını alamayan bir aracın ona çarpmasıyla komaya girer ve çarptıktan sonra olay yerinden kaçan aracın gizemli şoförü bir anda İtalya medyasında ana habere konu olur. Kaza sahnesinin ardından aynı aracı Bernaschi ailesinin bahçesinde görürüz. Ailenin tek çocuğu olan Massimiliano Bernaschi’ye ait araba gizemini korurken, Massimiliano’nun kız arkadaşı Serena ile birlikte orta sınıf bir aile olan Ossola ailesiyle tanışırız. Serena’nın babası Dino Ossola girişimci, büyük paralar kazanma arzusuyla Bernaschi ailesiyle yakınlık kurmak isteyen bir adamdır, nitekim kızını Bernaschi’lerin villasına götürdüğü bir gün Bay Bernachi’yle tanışır ve ondan sahip oldukları fona ortak olmak ister. İlk hikayede Dino’nun bu yatırım macerasını ve orta sınıfın hızlı çöküşünü ve zengin sınıf tarafından sömürülüşünü izlerken, ikinci hikayede Bayan Bernaschi’nin eski bir tiyatro binasını yeniden onarma çabasını izliyoruz. Kocasının hegemonyasında tutkularına sahip çıkmak isteyen Carla, eninde sonunda yine eskiden yaşadığı bir ikileme düşecektir; sanat mı, para mı? Üçüncü hikayede ise Serena ile Massimiliano arasındaki gizemini koruyan olaylara açıklık getirilecek, bisikletli adama çarpanın kim olduğu ortaya çıkacaktır. Paolo Vrzi’nin üç farklı karakter üzerinden (Dino-Carla-Serena) aynı hikayeyi anlatmasının ana sebebi farklı sınıftan insanların ortak bir olaya karşı sahip oldukları bakış açısı olarak düşünülebilir ancak filmin en büyük eksikliği ilk iki hikayenin kaza ile neredeyse hiç ortak noktası olmaması ve filmin sahip olduğu merak unsurunun sadece üçüncü hikaye tarafından doldurulabilmesi. İlk iki hikaye tek başlarına çok nitelikli hikayeler olmamakla birlikte, filmin asıl olayıyla da güçlü bir bağa sahip olmayınca filmin bir saatini boşa izliyormuş gibi hissetmek mümkün. Ülkenin yaşadığı ekonomik krizle üç farklı sınıftan insanların mücadelesini ve bununla birlikte yaşanan bir kazadan sonra insana sahip olduğu sosyal sınıfa göre değer biçilmesini anlatmak için filmin yeterli sayıda ilgiye değer hikayesinin olmaması, sahip olduğu alt metnin seyirciye tam olarak geçmemesine sebep oluyor.

Paolo Vrzi yurtdışında İtalyan sinemasının dinamik yönetmenlerinden biri olarak görülüyor. Yönetmenin sahip olduğu hikayeyi ekonomik bir şekilde uzatmadan anlattığını ve ortaya dinamizmini kaybetmeyen bir iş çıkardığını söyleyebilirim. Üç hikayenin birbiriyle kesiştiği yerlerde ekranı karartıp ileri atlamalar yapan, sahne girişlerinde uzun süreli plan sekanslar kullanan yönetmen izleyiciye takip etmesi zevkli bir seyir keyfi sunuyor ancak aynı beklentiyi senaryo karşılamadığı için filmden alınan haz bir noktada sona eriyor.

Filmden geriye akılda kalan tek özellik başrol oyuncusu Valeria Bruni Tedeschi’nin harika performansı. Karakterin içinde bulunduğu ikilemleri mimikleriyle etkileyici bir şekilde anlatan oyuncu filmin sahip olduğu en büyük koz. Diğer karakterler onun yanında derinlikten yoksun, karikatürize edilmiş hareketlere sahip olduğu için Carla karakterinin filmde kolayca sıyrıldığını söylemek de mümkün.

‘Il Capitale Umano’ diğer aday filmler göz önüne alındığında Oscar ödüllerinde aday adaylıktan öteye gidemeyecekmiş gibi duruyor. Pembe dizi kıvamında bir yaşam uğruna harcanan ‘değerleri’ izlerken konuya kendinizi kaptırabilirseniz ne ala, yok filme bir türlü ısınamayıp duruma yabancı kalırsanız en azından göze hoş gelen İtalyan stili sizi bekliyoru. Zaten Valeria Bruni Tedeschi’den sonra filmin ikinci kozu da sahip olduğu İtalyan şıklığı.