Tamam mıyız? (2013): Çağan Irmak Yine Ağlatacak mı, Ağlatmayacak mı?

Tamam-miyizYine ağlatacak mı, ağlatmayacak mı diye her sene tartışmaların yapıldığı ve günümüz sinemasının kuşkusuz en popüler yönetmenlerinden biri olan Çağan Irmak, yeni filmi Tamam mıyız? ile yine seyircisiyle buluşuyor. Açıkçası yeni dönem Türk sinemasına bir star yönetmen kimliği kazandıran ender sanatçılardan biri olarak görmekteyim Çağan Irmak’ı…  Günümüzde yıldız isimlerle anılan, yönetmenlerin adının anılmadığı gazete haberlerinin aksine, “bir Çağan Irmak filmi” cümlesi bile, Türk sineması adına çok önemli bir gelişmedir. Çağan Irmak’ı, Mustafa Hakkında Her Şey, Babam ve Oğlum, Issız Adam gibi hem popüler hem de iyi sinema diline sahip filmlerle izledik, yönetmen bu kez Tamam mıyız? ile öteki dünyasıyla ve toplumdan bir nedenle dışlanmış iki insanın yaşamıyla insanları yüzleştiriyor.

Tamam mıyız? İhsan ve Temmuz’un dünyalarıyla tanışmamızla başlıyor. İhsan, kolu ve bacağı olmadan yaşayan ve ölmek isteyen bir engelli… Temmuz ise Galata’da yaşayan bir heykel tıraş, aynı zamanda eşcinseldir. Sevgilisi terk etmiş ve eşcinsel olduğu için babası tarafından da reddedilmiş Temmuz’un hayatı, gördüğü bir rüyayla değişecektir. İhsan’ın “Bul beni” sözlerine karşılık, hiç beklenmedik anda karşılaşan iki karakter, birbirlerinin yaşamlarını tamamlamaya da anlaşmış olurlar. İhsan’ın tek isteği vardır, ölmek… Temmuz’un ise onu yaşama bağlayacak bir neden bulmak… Öykü bu iki karakterin üzerinde ilerlerken, her iki karakterin anneleri de onları hayata bağlayan bir başka nedendir. Yönetmen, bedeninin eksiklerinden dolayı toplum tarafından dışarı itilen engelliler ile cinsel tercihlerinden dolayı dışlanan bir öteki ikililiği yaratmak istemiş. Ancak her iki karakterin ne toplumla hesaplaşması verilmiş ne de onların bir öteki olarak yer aldığı gösterilmiş. Bu da filmin mesajının etki gücünü azaltmaktadır ve öteki dünyasına dair yüzeysel bir bakış sağladığını söylemek de mümkündür.

Tamam-miyiz

Dedemin İnsanları, açıkçası Çağan Irmak sineması adına önemli gördüğüm bir dönüm noktasıdır. Çünkü taklit üretiminin bir başlangıcı niteliktedir. Babam ve Oğlum filminin anlatı yapısının kopyalandığı film, ticari kaygılarla yapıldığını hissettirmektedir. Tamam mıyız? ile Issız Adam filminin anlatı yapısının da kopyalandığı aşikar. İstiklal Caddesi, modern birey, nostaljik şarkılar ve iki karakter. Tabii ki bu tercihlerde yapımcıların etkisi de vardır mutlaka ama bu filmin ticari bir kaygıyla üretildiğini göstermektedir.

Tamam mıyız? ile ilgili küçük bir dipnot; İstanbul’un her köşesine yayılan filmin afişleri, tüm metro istasyonlarında, otobüs duraklarında; reklam bombardımanı halinde verilmiş. Ancak İzmir’de bir afişine dahi rastlamadım, bazen belirli kentler için üretilen filmler gibi, popülerleşmiş ve ticarileştirilmiş bir havası var. Bu Çağan Irmak’ı hem bir marka haline getiriyor hem de İstanbul insanı için tüketim nesnesi olmasının da yolunu açıyor.

Tamam-miyiz

Çağan Irmak sinemasını seviyorum, kendine has tarzının da seyirciyi öykünün içerisinde dahil ettiğini de düşünüyorum. Ancak her iki yılda bir film çekme zorundalığı hem yönetmeni yaratıcılık anlamında sınırlamakta hem de yanlış tercihler yapmasına neden olmaktadır. Açıkçası Çağan Irmak sinemasını Issız Adam’dan beri özlüyorum. Bu son filmi kötü bir eleştiriyi hak etmeyen, ancak duracağı noktada cesur olmayan bir film olarak değerlendiriyorum. Çağan Irmak sinemasının kalıplarını taşıyan ancak Issız Adam’daki benzerliklerinden dolayı özgün bir yapım olarak görmediğim bir filmdir. Benim kanaatim “Her filminde yine ağlatacak mı?” gibi cümlelerle, yönetmeni kısıtlayan ve onu özgünlükten uzaklaştıran popüler kültür ürünü haline gelmesidir. Filmlerindeki bu benzerliklerin ve de tutan işler üzerinden giderek anlatı yapılarını kurmasının, bir nedeni de bu olabilir.

Advertisement

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Twitter picture

You are commenting using your Twitter account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s